Вершы

Уладзімір Мірончык

Дарога

Да дзядулі з бабуляй пайду,

Можа там у іх будзе гасцінна,

Можа там я дзяцінства знайду,

Можа час не збягае няспынна?

 

Прыгарнуся дзіцячай душой,

Пацалую у шчочку ласкава,

Павядуць мяне ў сад за сабой,

Дзе шчымлівая восень ступала.

 

А мо ўвесну сустрэнемся мы,

Светлым ранкам на вуліцы роднай,

Пабягу я хутчэй напрасткі,

Усміхнуцца мне вочы лагодна.

 

На тым свеце жывуць мо, жывуць?

Адыходзяць хваробы і гора?

Хоць бы голас мне родны пачуць,

Колькі год, а было як учора…

 

Ўсе туды мы паціху ідзём,

Як жыццёвай дарогай ступаем.

Хіба там мо спагаду знайдзём,

Хіба там шлях зямны прыгадаем?

 

 

Сон акардэона

Светлы сон акардэона

Ў барвах восені туманнай

Павядаў душы натхнёна

Аб нязведаным спатканні.

 

Мроілася нам сустрэча

І застаўся успамінам

Незабыўны цёплы вечар,

Гронкі спелыя рабіны.

 

Запавет

На той мове пісалі даносы,

Запаўнялі расстрэльныя бланкі,

Пратаколы складалі, дапросы,

Над магілай падпісвалі планкі.

 

Адзначалі рады казематаў,

На ватоўках пазнакі рабілі,

Распрацоўвалі лаянку матаў,

Катаваных без права судзілі.

 

Твая ж мова ад таты і мамы,

Даўніх прашчраў, дзеда, бабулі,

Ёй не ведамы ліха, падманы,

Перасылкі і чорныя кулі.

 

Твая мова крынічнай вадою,

Белым снегам крыштальным іскрыцца,

І пакуль яна будзе з табою,

Беларускай зямлі не скарыцца!

 

Малітва

Зноў душа гаротная заходзіцца,

Зноў малітву небу я дашлю,

Захіні, Святая Багародзіца,

Тых, каго спрадвечна я люблю!

 

І таго , каго яшчэ не ведаю,

І каго хвароба гне к зямлі

Хай Твая малітва пераследуе

І ратуе ў роспачныя дні.

 

                ***

Апошнім разам прымушалі

Нас па-нямецку гаварыць,

Праклятых ворагаў прагналі,

Цяпер ізноў душа баліць.

 

Афарызмы

              ***

Пачуцце дні растання пераможа,

Калі ж згарыць апошні дзень журлівы,

Цані таго, хто без цябе не можа,

Ня йдзі за тым, хто без цябе шчаслівы.

 

                    ***

Не рабі паспешнага прызнання,

Хай плыве павольна час густы,

Хто не зразумеў твайго маўчання,

Для таго і словы — гук пусты.

 

                     ***

Мы думкамі сусвет ужо аббегалі,

Ды ўсё шукаем новых тэмаў дня,

Каб гаварылі толькі то, што ведалі,

Якая б наступіла цішыня.

 

                    ***

З пагардай часта паглядаем,

Штодзень з надменнасцю ідзём,

Парады кроплямі прымаем

І вёдрамі іх раздаём.

 

                  ***

Часам, каб заняць высокі пост,

Перажыць ліхое давядзецца,

Бо усё часцей кар’ерны рост

Шляхам палавым перадаецца.

 

                  ***

Учора днём з адной прахожай

Мяне дарожанька звяла,

Яна была такой прыгожай,

Што быць разумнай не магла.

         

                  ***

Дзвесце пачэсных мужоў

Зноў засядаюць сур’ёзна,

Колькі саноўных галоў,

Толькі ніводнага мозга.

 

             ***

З ваеннымі не раз я сустракаўся,

Таму засвоіў ісціну адну —

Ў якую б форму ты не апранаўся,

Фуражка дэфармуе галаву.

 

            ***

Сёння, як ніколі, дурасць зборная

Лезе ў неразумны нізкі лоб,

Кожная асоба непаўторная

Ў калектыўны верыць гараскоп.

 

           ***

Хоць вучыліся, ды ўсё ж

Прынялі без руху

Калектыўны злы смярдзёж

За адзінства духу.

 

            ***

Пакручасты лёс пляце

Павуціны парныя -

Што не ворагі твае,

То сябры каварныя.

 

              ***

У сэрцы носім раны да пары,

За погляд, слова рэзкае, памылку,

Як часта пакідаюць нас сябры,

А ворагі збіраюцца ў капілку.

 

               ***

Што не замярзае на марозах?

Што ратуе кропелькай адной?    

Пэўна алкаголь у дробных дозах

Нам карысны ў колькасці любой.   

              ***

Скуль паганая парода

Лезе кіраваць усім?

Што не бацька для народа —

То чарговы сукін сын.

 

         ***

Вечнасці рака

Князя абмывае,

Моцная рука

Чыстай не бывае.

 

             ***

Гэтаму веку імкліваму

Не даспадобы бяспечнасць,

Шчасце каротка шчасліваму,

Гора гаротнаму — вечнасць.

 

                   ***

Рэгулярна за нас выбіраюць,

Кабінетамі мысляць за нас,

Што не дзень, то мудрэй абуваюць,

Ах, які не цікавы наш час.

 

                ***

Каб вы зналі, як пагана

Кампазітары жывуць,

Устаюць заўсёды рана

І гарэлку вечна п’юць.

 

              ***

Справа добрая за вугал

Сёння выйшла пагуляць,

Злыя людзі, быццам вугаль,

Раз не паляць, то чарняць.

 

                ***

Часам, бывае, мудрасці

Не дасягнуць і дна,

Ды па шляху далёкасці

Старасць прыйшла адна.

             ***

Цяжкае жыццё, як не круці,

Хутка ты на слова мне паверыш,

Колькі у дзяржавы не крадзі,

А свайго назад ніяк не вернеш.

 

                ***

Зноў забіты да адказу

Новыя смартфоны,

І нясуць адтуль заразу

Нам пропагандоны.

 

             ***

Ці застацца навек маладым,

Ці насмешлівым быць, ці сур’ёзным?

Так, жывём мы пад небам адным,

Гарызонт жа у кожнага розны.

 

                ***

Бывае, ў Гасподніх руках

Жыццё так павернецца смела,

Што грэшнікам стане манах,

Палач зробіць Божае дзела.

 

            ***

Цвёрдая пазіцыя

Сведчыць нам усім,

Што мазгоў кандыцыя

Мяккая зусім.

 

          ***

Колькі грошай прыбірае

Скупердзяй і сталоп,

Аднаго не ўспамінае —

Без кішэняў будзе гроб.

 

         ***

Саграшы на гэтым свеце,

Можа лепей стане жыць,

Бо, па векавой прыкмеце,

Там ужо не саграшыць.

               

Х. Песня лірніка

Ой, заплакалі гучныя струны,

Загулі, бы вятры над Дняпром,

І напеў той зычлівы і сумны

Паліць сэрцы прарочым агнём.

 

Старац белы забыўшыся грае,

Песня сілаю дзіўнай гучыць,

Пакаленням жывым прамаўляе,

Каб не смелі былога забыць.

 

Плача лірнік, зрываецца голас,

Выюць струны, бы ў поўнач ваўкі,

Просяць нас зберагчы жытні колас,

Каб раздольна цвілі васількі.

 

Каб ніхто не забыўся ніколі

Пра мінуўшчыны велічны шлях,

Быў вальнейшым сярод самых вольных,

Меўшы прадзедаў вечны пасаг.

 

У пасагу багацці і скарбы,

Падарункі, якіх не сустрэць,

Гукі, колеры, пахі і фарбы,

Паспяшайцеся іх разглядзець!

 

Гэта водары роднага краю,

Гэта зорнага неба агні,

Дудароў, гусляроў песні-баі,

Што спрадвечнаю праўдай жылі.

 

Гэта золак туманны і росны,

Гэта словы братоў і дзядоў.

Лёгкі строй беларускі наш просты

І баграніца уладароў.

 

Гэта замкі, касцёлы і цэрквы,

Вежы, брамы, званы, алтары,

Знак “Пагоні” стагоддзямі верны,

Сведкі-капішчы і курганы.

 

Цуда-камні і сосны святыя,

Горкі водар травы ў палынох.

Збажына і пшаніцы густыя,

Што буяюць красой у палёх…

Песня лірніка вечна жывая

Для сумленных нашчадкаў гучыць.

Ён жа зноў нас усіх заклікае,

Каб не смелі Радзіму забыць.